محوطه ها و استقرارهای اشکانی جزیره ی قشم

نویسندگان

علیرضا خسروزاده

چکیده

برای مدت ها هیچ محوطه ای مربوط به دوره ی اشکانی در سواحل ایرانی تنگه ی هرمز شناسایی نشده بود، اما در سال های اخیر همان طور که دانش ما از سفال دوره ی اشکانی سواحل خلیج فارس بیشتر شده، شمار زیادی محوطه مربوط به دوره ی اشکانی به خصوص در سواحل تنگه ی هرمز و جزیره ی قشم شناسایی و ثبت شده است. در بررسی های انجام گرفته در جزیره ی قشم 23 محوطه شامل محوطه های پس کرانه ای دور از ساحل، محوطه های ساحلی، و محوطه های گورستانی شناسایی شد. بر اساس این بررسی ها به نظر می رسد در دوره ی اشکانی بر تعداد محوطه ها و جمعیت قشم افزوده می شود، ولی الگوی مکان گزینی محوطه ها با دوره های قبل تفاوتی نمی کند و تنها تفاوت در تمرکز بیشتر محوطه های دوره ی اشکانی در دشت توریان و سواحل جنوبی جزیره ی قشم (اطراف روستای بَنگالی) است. مناطقی از قشم که تا اندازه ای غیر مسکونی بود، به خصوص بخش های غربی، در دوره ی اشکانی مسکونی شد و در دشت توریان که متراکم ترین محوطه های هزاره ی سوم تا هخامنشی دیده می شد، در این دوره نیز همان تراکم را حفظ کرد. در واقع در این دوران با توجه به گسترش جمعیت، غیر از مناطقی که در دوره های قبل مسکونی بودند، در بخش های دیگر منطقه نیز سکونت صورت گرفته است. هم چنین با تحول و گسترش تجارت و امکانات کافی در استفاده از منابع آبی و زیست محیطی، بخش های ساحلی نیز مسکونی شده است. در دوره ی پارتی، اندازه ی محوطه ها نسبت به گذشته بزرگ تر شده اند. تمامی استقرارهای این دوران به شکل روستاهای کوچک و بزرگ یک جانشین و یا محوطه های ساحلی هستند و محوطه ی بزرگی که ویژگی یک شهر را داشته باشد، در این جزیره شناسایی نشد. در این دوره جزیره ی قشم از نظر فرهنگی تحت تأثیر جنوب شرق بوده به طوری که، سفال های شاخص جنوب شرق (خشن سیاه رنگ، منقوش دو یا چند رنگ با پوشش قهوه ای و قرمز) از سطح محوطه ها به دست آمد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و تحلیل استقرارهای اشکانی دامنه‌های شمالی الوند (همدان)

طیّ این بررسی، در مجموع 29 محوطة دارای آثار اشکانی شناسایی شد. با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، الگوهای استقراری محوطه‌ها بر اساس شاخصهای محیطی شامل ارتفاع، درجة شیب، منابع آب، پوستة زمین، پوشش گیاهی، قابلیّت‌های کاربری اراضی و مشخّصات محوطه‌ها شامل وسعت، دوره‌ بندی (گاهنگاری)، پراکندگی و تراکم آنها با استفاده از سیستم اطّلاعات جغرافیایی (GIS) و روش آماری تحلیل خوشه‌ای در پنج ‌خوشة الف، ب، ج، د و هـ...

متن کامل

تحلیل باستان شناختی استقرارهای اشکانی در زاگرس مرکزی

زاگرس مرکزی به عنوان پل ارتباطی و نقطه حایل بین دو بخش شرقی و غربی امپراطوری اشکانیان،تاکنون کمتر مورد توجه باستان شناسان و محققین قرار گرفته است.این محدوده جغرافیایی ،دارای کوههای مرتفع و دشت های میان کوهی بزرگ و کوچک ،مسطح و مرتفع و درهای کوچک و بزرگ است که با داشتن این ویژگی های منحصر طبیعی ،محل مناسبی برای مردمان این دوران فراهم آورده بود،تا استقرارگاهها و آثار فراوانی را از خود برجای بگذا...

متن کامل

مقدمه‌ای بر فلور جزیره قشم

جزیره قشم بزرگترین جزیره خلیج فارس با وسعت 1445 کیلومتر مربع در راستای سواحل استان هرمزگان از بندر عباس تا بندر خمیر قرار دارد. از رویشهای‌های اصلی آن می توان  به جنگلهای مانگرو در سواحل شمالی جزیره در مناطق لافت و طبل، جوامع هالوفیت، رویشهای شن‌رست – نمک دوست، رویشهای تراسهای در حال فرسایش و درخت‌زارهای خشک اشاره کرد. در این مقاله حدود 314 گونه بومی جزیره قشم لیست شده است که تعداد 74 گونه آن ت...

متن کامل

چالش ها و پیامدهای مکانی- فضایی گردشگری خرید (مطالعه موردی: شهر درگهان جزیره قشم)

گردشگری خرید به عنوان یکی از انواع جذاب گردشگری، مورد توجه و استقبال تعداد زیادی از گردشگران در سطوح مختلف ملی و بین المللی بوده است. اما هر یک از مقصد‌های گردشگری خرید متناسب با شرایط مکانی– فضایی دارای نقاط قوت و ضعف هستند. شناسایی و هدایتگری علمی در این زمینه می‌تواند گام های اولیه برای پایداری این مقاصد گردشگری باشد. شهر درگهان در جزیره قشم، یکی از مقاصد گردشگری خرید در ایران شناخته می‌شود....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های باستان شناسی ایران (علمی - پژوهشی)

ناشر: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5225

دوره 3

شماره 5 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023